Czym jest autyzm?
Autyzm charakteryzuje się:
– zaburzeniami w rozwoju społecznym
– nieprawidłowościami w nawiązywaniu kontaktów i porozumiewaniu się
– występowaniem specyficznych zachowań, zainteresowań.
Dzieci z autyzmem są grupą wewnętrznie zróżnicowaną i złożoną. Należy mieć na uwadze, iż pomimo głównych wyznaczników tego zaburzenia jednakowych dla wszystkich dzieci, występują także cechy typowe dla konkretnych jednostek.
– Różny poziom aktywności- od prawie całkowitej bierności do nadaktywności
– Różne nasilenia zaburzeń od łagodnych do ciężkich stanów
– Różny poziom funkcjonowania intelektualnego; może występować niepełnosprawność intelektualna czy ponad przeciętna inteligencja
Jak rozpoznać?
Na początku życia dziecka rodzice najczęściej nie zauważają żadnych nieprawidłowości. Z czasem pewne zachowania zaczynają budzić w nich niepokój. Dziecko zaczyna im się wydawać szczęśliwe tylko wtedy, kiedy jest same, nie ma potrzeby nawiązywania relacji z innymi osobami, nie patrzy w oczy. Jest zafascynowane otoczeniem i określonymi przedmiotami, jednak nie reaguje na próby przytulenia, nie wyciąga rąk w kierunku dorosłych osób, nie uśmiecha się. Z biegiem czasu dziwne zachowania dziecka nasilają się.
Rodzicom wydaje się, że dziecko ich nie potrzebuje i nie zauważa. Maluch nie bawi się w typowy sposób, nie mówi. Najczęściej objawy te widoczne są przed ukończeniem drugiego roku życia przez dziecko. Czasami dziecko do tego momentu według rodziców rozwija się całkowicie prawidłowo i zaczyna tracić nabyte wcześniej umiejętności. Rodzice zaczynają więc szukać pomocy i wsparcia u specjalistów. To bardzo częsty scenariusz przedstawiający pierwszy okres życia dziecka z autyzmem.
Zaburzenie to wpływa na wszystkie sfery jego funkcjonowania powodując występowanie trudności w zakresie komunikacji, nawiązywaniu relacji społecznych. Pojawiają się także stereotypie i rytuały oraz inne specyficzne trudności odnoszące się do tej grupy dzieci.
Wczesne objawy autyzmu
| Popęd oralny (karmienie) | – Dziecko odmawia jedzenia – Bierze biernie pierś do ust, nie ssie jej |
|---|---|
| Popęd stopiczny (kontakt wzrokowy) | – Unika kontaktu wzrokowego |
| Popęd inwokacyjny (związany z głosem i dźwiękiem) | – Wygina się w łuk; – Występuje wiotkość lub sztywność ciała; – Brak reakcji ciała na bodźce |
| Sen | – Wybudza się nagle; – Sen jest płytki – Ma problemy z zasypianiem – Wykazuje zaburzenia rytmu snu i czuwania |
Jak wspierać?
Drogi Rodzicu, Dziadku, Siostro, Bracie!
- Używaj prostych i krótkich komunikatów. Dzieci z autyzmem mają trudności ze zrozumieniem mowy
- Pozwól być samodzielnym i daj możliwość podejmowania decyzji
- Przytulaj
- Pozwól uczyć się krok po kroku. Bądź cierpliwy kiedy dziecko krzyczy, płaczę, chce chodzić stałymi trasami lub powtarzać pewne czynności. Daj mu czas na zrozumienie i pozwól na zmianę kiedy będzie gotowe by czuło się bezpiecznie
- Wprowadź zasady i bądź konsekwentny
- Nie zapominaj o tym że każde z dzieci ma swoje własne talenty i umiejętności, którymi chcę się dzielić i pragnie byś cieszył się nimi razem z nim
- Chwal i wzmacniaj pozytywnie dobrym słowem i uśmiechem
- Spróbuj wychodzić z dzieckiem w różne miejsca. Pokaż i podpowiedz co należy zrobić w różnych sytuacjach
- Zaakceptuj
- Daj sobie czas
- Pamiętaj o sobie i o tym że jesteś ważny